Stanowisko organizacji członkowskich BIPAR w kontekście wynagrodzenia pośredników ubezpieczeniowych

W związku z pracami ustawodawczymi w zakresie rynków finansowych toczącymi się obecnie, tj:

1) W ramach rewizji MiFIR /MiFID II propozycja zakazu wynagrodzenia za wysokość obrotów (Płatność za przepływ zleceń (PFoF)) wywołała 3 poprawki w Parlamencie Europejskim, które proponują wprowadzenie zakazu wszelkiego rodzaju zachęt.

 

2) Na poziomie Komisji Europejskiej, Komisja Europejska wkrótce podejmie decyzję, czy zaproponuje pełny zakaz wszystkich zachęt w swoim wniosku dotyczącym RIS (Retail Investment Strategy), który ma zostać opublikowany w marcu 2023 r.

 

BIPAR uznał za stosowne wydać, w porozumieniu z organizacjami członkowskimi swoje stanowisko w zakresie potencjalnego zakazu zachęt na rynku pośrednictwa ubezpieczeniowego.

800 000 głównie małych, lokalnych, pośredników w naszym sektorze oferuje konsumentom wysoce regulowane usługi za przejrzyste wynagrodzenie za wykonaną pracę. Pośrednicy w bezpośrednim kontakcie z klientem dodają wartość do procesu i rozwiązania w wysoce konkurencyjnym środowisku. Klienci mają wybór pomiędzy systemem stałego wynagrodzenia i prowizji. Oba systemy są silnie regulowane. Zdaniem BIPAR taki system powinien zostać utrzymany i wzywa tym samym do zaprzestania dalszych prac w tym zakresie. Argumenty za takim stanowiskiem są następujące:

  • Szacuje się, że w UE działa około 800 000 pośredników. Większość z nich to bardzo małe podmioty działające na szczeblu lokalnym.
  • Stabilność regulacyjna tworzy zaufanie i pewność prawną, ale także proporcjonalność.

Jest zbyt wcześnie na ponowny przegląd przepisów dyrektywy IDD lub MIFID II. Oba systemy wykazały swoją odporność w czasie kryzysu. W obecnym pełnym wyzwań i niestabilnym świecie stabilność regulacyjna jest ważniejsza niż kiedykolwiek. Obowiązki związane z ESG zostały wprowadzone w sierpniu 2022 roku. Pośrednicy potrzebują teraz czasu, aby skupić się na tym i służyć klientom, a nie – ponownie – dostosowywać się do nowych przepisów.

  • Pośrednicy skłaniają konsumentów do myślenia o ich długoterminowym bezpieczeństwie finansowym. Aktywna dystrybucja ubezpieczeń i produktów inwestycyjnych przez pośredników jest ważna, aby przynajmniej zwrócić uwagę konsumentów na możliwości i ich potrzeby.
  • Istnieją zasadnicze różnice pomiędzy ubezpieczeniem a usługami inwestycyjnymi regulowanymi przez MiFID. Ważne jest, aby obecne i przyszłe prawodawstwo odzwierciedlało różnicę między usługą ubezpieczeniową a inwestycyjną. A także między ubezpieczeniem z elementem inwestycyjnym (IBIP) a inwestycjami.

 

  • Nadzór nad produktem i zarządzanie nim są kluczowe, ale jeszcze nie dojrzałe.

System zarządzania produktem, choć nie jest jeszcze w pełni dojrzały, ma pozytywne skutki. Pomaga on pośrednikom i konsumentom polegać na produktach i informacjach o produktach, które otrzymują od ich twórców.

  • Produkty inwestycyjne i ubezpieczenia z elementem inwestycyjnym dostępne na rynku muszą oferować wartość w stosunku do ceny.

Pośrednicy wychodzą z założenia, że od momentu wprowadzenia systemu zarządzania produktem u jego twórcy koncepcja ta jest implicite wbudowana w każdy produkt. Pośrednicy muszą mieć możliwość polegania na produkcie, który jest na rynku. Nieefektywne byłoby wymaganie od każdego pośrednika, aby jeszcze raz sprawdzał stosunek wartości do ceny każdego produktu, jeśli jest on wbudowany w proces zarządzania produktem. System nadzoru powinien doprowadzić do sytuacji, w której nierzetelne produkty finansowe są usuwane z rynku lub blokowane zanim pojawią się na rynku.

  • Wynagrodzenie pośrednika

Całkowita przejrzystość kosztów dystrybucji ubezpieczeń jest skuteczniejsza niż zakaz pobierania prowizji.

Dzięki IDD i MiFID II klienci mają obecnie przejrzysty wybór, jak płacić za porady i usługi pośredników. Oba systemy są ściśle regulowane. Państwa członkowskie mogą, jeśli uznają to za konieczne, wprowadzić zakazy lub ograniczenia. Do tej pory niewiele państw członkowskich to zrobiło.

– Po latach badań i dyskusji pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami (w tym konsumentami, dostawcami, politykami, naukowcami), MiFID II i IDD wprowadziły pojęcie „niezależnego doradztwa” dla tych konsumentów, którzy chcą (lub mogą sobie pozwolić) na uiszczenie wynagrodzenia za doradztwo.

– Z perspektywy ekonomicznej, ogólnie rzecz biorąc, nie istnieje system, który byłby preferowany w każdych okolicznościach, a współistnienie różnych systemów wynagrodzeń, a w szczególności swoboda decydowania na przejrzystych zasadach o systemach wynagrodzeń między stronami, jest najlepszą gwarancją konkurencyjnych, efektywnych i dynamicznych rynków, które pracują dla klienta.

– Dzięki systemowi prowizyjnemu klient, który chce, może poszukiwać produktu, rozwiązania lub pośrednika, który najbardziej mu odpowiada (prowizja to system oparty na wykonaniu usługi ‘no cure no pay’).

– System prowizyjny wzajemnie rozkłada koszty i ułatwia dostęp do doradztwa dla wszystkich klientów. Również w systemie prowizyjnym zasady zawarte w IDD i MIFIDII gwarantują zarządzanie konfliktami interesów. Ci klienci/inwestorzy, którzy zdecydują się na doradztwo na zasadzie prowizji, muszą być świadomi, że będą musieli uiścić wynagrodzenie, nawet jeśli zdecydują się nie skorzystać z porady inwestycyjnej.

– Zarówno MiFID II, jak i IDD regulują przejrzysty system wyboru. Ten wybór systemów pozwala również tym systemom konkurować ze sobą. W systemie wynagrodzenia stałego porównanie doradztwa opartego na opłatach i prowizji staje się niemożliwe, a to potencjalnie zmniejsza presję konkurencyjną (kosztową) na oferowane produkty. Ponadto – jak zagwarantować porównywalność i równe szanse z bezpośrednimi „sprzedawcami” produktów finansowych w systemie wynagrodzenia stałego? BIPAR jest zdania, że całkowita przejrzystość kosztów byłaby bardziej przydatna dla klienta niż zakaz pobierania prowizji.

– W systemie wynagrodzenia stałego („pure fee”) istnieje nie tylko problem luki doradczej w momencie podjęcia wstępnej decyzji o inwestycji/ ubezpieczeniu, ale obserwuje się, że (przeciętni inwestorzy) nie chcą płacić opłaty za doradztwo w ramach utrzymania inwestycji dostosowanej do ich zmieniającej się sytuacji w kolejnych latach.

– Dla drobnych inwestorów / ubezpieczających uiszczenie wynagrodzenia stałego jest zbyt kosztowne, a system prowizyjny pozwala pośrednikom rozłożyć koszty know-how i przeznaczyć swoje know-how opłacane przez „większych” inwestorów „do obsługi „mniejszych” inwestorów (mutualizacja kosztów doradztwa i obsługi).

– System prowizyjny, w konkurencji z systemem wynagrodzenia stałego dla bardziej zaawansowanych inwestorów, jest najlepszym systemem skłaniającym potencjalnych inwestorów do przynajmniej rozważenia przekształcenia swoich oszczędności w (zrównoważone) inwestycje.

– Pośrednicy lub doradcy, którzy nie przestrzegają przepisów MiFID II i lub IDD, narażają się nie tylko na dotkliwe kary pieniężne, ale także na zarzuty cywilne (odpowiedzialność) swoich klientów.